Κωσταντής Κολοκοτρώνης – Ο Ηρωϊκός Πατέρας του Γέρου Του Μωριά

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΣΤΙΣ 19 ΙΟΥΛΙΟΥ ΤΟΥ 1780 ΑΦΗΝΕΙ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΤΟΥ ΠΝΟΗ ΣΤΗΝ ΜΑΧΗ ΤΗΣ ΚΑΣΤΑΝΙΤΣΑΣ Ο ΗΡΩΪΚΟΣ ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΓΕΡΟΥ ΤΟΥ ΜΩΡΙΑ Ο ΦΟΒΟΣ ΚΑΙ Ο ΤΡΟΜΟΣ ΤΩΝ ΤΟΥΡΚΑΛΒΑΝΩΝ

Γράφει ο Στυλιανός Καβάζης

Ο πατέρας του Γέρου του Μοριά, ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης ήταν ένας μεγάλος Έλληνας και μία ηρωική μορφή που έδωσε την ζωή του για την ελευθερία της Ελλάδος από τους Τούρκους.
Σκοτώθηκε από τους Τουρκαλβανούς σε ηλικία 35 ετών.

«Μελαψότερος, μονοκόκκαλος, δυνατός, ογλήγορος, με ένα καθάριο άτι δεν τον έπιανες, 33 χρονών, μέτριος, μαυρομάτης, λιγνός».

Απομνημονεύματα Θ. Κολοκοτρώνη

Τιμή και δόξα στον Κωνσταντή Κολοκοτρώνη , που μετά την αποτυχία των ορλωφικών το 1770 έσωσε την Πελοπόννησο (και κατ’ επέκταση όλο τον Ελληνισμό) από τους Αλβανούς μουσουλμάνους που λυμαίνονταν τον Μοριά και με αυτό τον τρόπο έβαλε τα θεμέλια μαζί με τους σπουδαίους συναγωνιστές του ώστε λίγες δεκαετίες αργότερα να πρωταγωνιστήσει ο γιός του στην απελευθέρωση του Ελληνικού Έθνους.

Ο Κωνσταντής τον περισσότερο καιρό ζούσε μακριά από την οικογένειά του ως κλέφτης, παρά μαζί τους.

«Ο πατέρας έλειπε μακρυά. Είχε ντουφέκι, εδώ κι εκεί με τους Αρβανιτάδες. Αφού πνίγηκε το κίνημα του Ορλώφ κρατημούς πια δεν είχανε. Γινήκανε οργή Θεού για τους Αρβανιτάδες (…) Ο πατέρας του Κολοκοτρώνη γύριζε, χτυπώντας εδώ κι εκεί, αυτά τ’ αγρίμια.
»Όταν ο μικρός Θόδωρος άρχισε να νοιώθη καλά τη μητρική ομιλία, του διηγότανε η καπετάνισσα πώς ο πατέρας του χτύπησε πέρα στα Καλάβρυτα, στης Κατσάνες, το γιοφύρι του Μπίμπαγα, το φοβερό Αρβανίταρο Μπεκιάρη και τον ξέκαμε.

»Ο μικρός άκουγε με προσήλωσι. Κοκκίνιζε ως τ’ αυτιά. Η εικόνα του πατέρα μεγάλωνε στη φαντασία του. Τον έβλεπε αρηά και πού. (…) Η βαρειά πόρτα του πύργου έτριζε τη νύχτα. Ο καπετάνιος έφτανε, αγκαλικές, δακρυσμένα φιλιά, τα παιδιά ξύπναγαν, έβγαζε τ’ άρματά του, καθόταν στην φωτιά να πυρωθή. Ο Θοδωράκης έτρεχε στην αγκαλιά του. Τον θαύμαζε αμίλητος. Του φαινόταν γίγαντας. Πασπάτευε το γιαταγάνι του, πάσχιζε να σηκώση της βαρειές πιστόλες του (…) Πότε θα μεγάλωνε κι αυτός, να ζώση το σπαθί, να πάη κοντά του, στα ψηλά βουνά! Έτρεμε κι όλας, κάθε φορά το φυλοκάρδι τους μην τύχη και δεν τον ξαναϊδούνε πια».
Όσο όμως μεγάλωναν και αυξάνονταν τα κατορθώματα του Κωνστανή Κολοκοτρώνη, τόσο αυξανόταν και το μένος των οθωμανικών αρχών εναντίον του.

«Το κεφάλι του πατέρα του Κολοκοτρώνη δεν αποφασίστηκε μόνο για την αλύγιστη περηφάνεια που δειξε στον Τσεζαερλή. Δεν άρεσε στον πασά, για το μέλλον της ίδιας της Τουρκιάς, να υπάρχη τόση δύναμι αρμάτων στα χέρια των ραγιάδων και με τέτοιους αρχηγούς. – Να μη γλυτώσω απ’ το σπαθί του Κολοκοτρώνη! Έγινε ο συνηθισμένος όρκος των Αρβανιτάδων (Τουρκαλβανοί). Κι οι Τούρκοι, το ίδιο, έτρεμαν.»
Ας πούμε όμως τώρα για την τελευταία μάχη του σπουδαίου ήρωα όπου στα μέσα Ιουλίου του 1780, ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης, ο Παναγιώταρος Βενετσενάκης και οι Μανιάτες, έδωσαν μια μάχη που θυμίζει την ηρωική αντίσταση του Λεωνίδα στις Θερμοπύλες και με την θυσία τους στάθηκαν αντάξιοι των προγόνων τους.

Στις αρχές Ιουνίου 1780, ο ναύαρχος Γαζή Χασάν, με ισχυρό στόλο και 14.000 στρατιώτες,εμφανίζεται στις ακτές της Μάνης. Την ίδια ώρα ο Αλή Μπέης,στρατιωτικός διοικητής Πελοποννήσου,κινείται προς τη Μάνη από Τρίπολη. αντικειμενικός στόχος του σουλτάνου,είναι να εξοντωθούν οι αρχικαπετάνιοι του Μοριά -Ανδρίτσος,Ζαχαρίας,Κολοκοτρώνης- που είχαν βρει καταφύγιο στην Μάνη, μετά την άτυχη επανάσταση του 1770 και φυσικά να εκκαθαρίσουν και τον τελευταίο θύλακα αυτής της επαναστάσης,στην ανυπότακτη Μάνη.

Ετσι ο Βενετσενάκης Παναγιώταρος,ένας πραγματικός γίγαντας και απόγονος του Κροκόδειλου Κλαδά και ο αδελφόποιτος του Κωσταντής Κολοκοτρώνης,που είχε βρει καταφύγιο στους πύργους της οικογένειας Βενετσενάκη, ετοιμάζονται για μάχη. Συγκεντρώνουν πολεμοφόδια,τρόφιμα, στέλνουν αγγελιοφόρους και επιθεωρούν τα αρματά τους,που τόσες φορές είχαν γευτεί μογγολικό αίμα.

Στις 12 Ιουλίου 1780 ο Αλή Μπέης φτάνει στην Καστανίτσα και στήνει το πυροβολικό του,απέναντι από τους δύο πύργους, που είχαν οχυρωθεί οι Έλληνες αγωνιστές.Ο Αλή,πριν την εναρξή της μάχης,κάνει την προσφορά του. Κάθε φαμίλια να του έστελνε όμηρο ένα παιδί. Θα τα άφηνε να ζήσουν και θα κέρδιζαν πολλά προνόμια. Η απάνταση του Παναγιώταρου και του Κωσταντή ήταν κοφτή: Τα παιδιά μας τα ορίζουμε έμεις,δεν προσκυνάμε. Θέλομεν πόλεμο κι όποιος βγει νικημένος, ας προσκυνήσει!

Η μάχη άρχισε. Μέρα και νύχτα τα πυροβόλα των Τούρκων, έβαλλαν κατά των πολιορκημένων. Οι Έλληνες μαχητές,σκόρπιζαν τον όλεθρο στους θρασείς εισβολείς.Επί 12 ολόκληρες μέρες αντιστάθηκαν οι Έλληνες, άνδρες γυναίκες και παιδιά, στους χιλιάδες Τούρκους, σκοτώνοντας πάνω από 2.000. Ο μικρός Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, 10 χρονών μόλις τότε, πολεμούσε στο πλευρό του πατέρα του σαν άντρας. Μα μέρα με την μέρα οι τοίχοι γέμιζαν ρωγμές. Σε λίγες μέρες δεν θα έμενε τίποτα για να προστατέψει τους γενναίους κλέφτες. Τότε παίρνουν την απόφαση να βγουν και να σπάσουν τον τούρκικο κλοιό. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα θα έβαζαν σε εφαρμόγη το σχέδιό τους. Θα έβγαιναν από τους πύργους με τα γυναικόπαιδα στη μέση και με τα γιαταγάνια τους στα χέρια,με την ελπίδα να αιφνιδιάσουν τους χιλιάδες Τούρκους.

Την νύχτα της 19ης Ιουλίου,πραγματοποιούν έξοδο. Οι Τούρκοι αιφνιδιάζονται και σφάζονται κατά δεκάδες. Σύντομα όμως η καταθλιπτική διαφορά σε αριθμούς, θα φέρει την μάχη σε έξοδο θανάτου. Πρώτος έπεσε ο Παναγιώταρος. Γύρω του οι Τούρκοι σαστιμένοι,ακόμα δεν πανηγυρίζουν,έχουν πληρώσει βαρύ φόρο σε αίμα. Αναπάντεχα Μανιάτες και αρκετοί από την οικογένεια του Κολοκοτρώνη, καταφέρνουν να διαφύγουν στον Ταϋγετο, όχι όμως και ο Κωσταντής. Ξέροντας ότι οι Τούρκοι δεν θα σταματήσουν να τον κυνηγούν,αποφασίζει να δώσει την τελευταία του μάχη στα Μαύρα Λαγκάδια,ψηλά στις κορφές του Ταϋγέτου. . Ο Κωνσταντής Κολοκοτρώνης πληγώθηκε θανάσιμα κατά την ηρωϊκή έξοδο από ένα σπαθί και ετοιμοθάνατος κρύφτηκε στον λόγγο.

Αναγκάστηκε από τον πυρετό και τη δίψα να βγει και έπεσε στα χέρια εφτά Μπαρδουνιωτών(μουσουλμάνοι Αρβανίτες κάτοικοι στην περιοχή της Βαρδωνίας στην Λακωνία)που τον έσφαξαν. Μετά πέταξαν το κεφάλι του σε μια τρύπα και το σώμα του στον γκρεμό ανάμεσα στα χωριά Άρνα και Κοτσατίνα (Σπαρτιά Λακωνίας). Το σώμα του διατηρήθηκε λόγω των χαμηλών θερμοκρασιών, εντοπίστηκε και ενταφιάστηκε στη Μηλιά της Μάνης, στο συνοικισμό Κυβέλεια, όπου σώζεται ο τάφος του.

Η πολιορκία της Καστανίτσας έγινε δημοτικό τραγούδι όπου στα χείλη του απλού λαού από τότε μνημονεύονται σε χαρές αλλά και σε λύπες οι σπουδαίοι Έλληνες ήρωες που έπεσαν υπέρ πίστεως και πατρίδος.

Τ’ έχουν της Μάνης τα βουνά όπου είναι βουρκωμένα;
Καν o βοριάς τα βάρεσε, καν η νοτιά τα πήρε.
Μηδέ νοτιά τα βάρεσε, μηδ’ ο βοριάς τα πήρε,
Παλεύει o καπετάν πασιάς με τον Κολοκοτρώνη.
Στεριά παλεύει o Αλήμπεης μ’ άρματα του πελάγου,
Στην Άρεια που έρριψε τ' ορδί διαβάζει το φερμάνι.
Ποιος είνε o Παναγιώταρος, ποιόν λεν Κολοκοτρώνη;
Να 'ρθούν να προσκυνήσουνε, ραγιάδες να γενούνε.
Τ’ ακούει ο Παναγιώταρος, παράξενο του φάνη,
Δεν προσκυνούμ' Αλήμπεη, ο νους σου μην το βάνη
Τ’ άρματα δεν τα δίδομε, ραγιάδες να γενούμε,
Παρά θα γένη πόλεμος με τόπια, με ντουφέκια.
Κι' Αλήμπεης, σαν τ‘άκουσε πολύ του κακοφάνη,
Δώδεκα μέρες πολεμάει με τόπια, με ντουφέκια.
Την Κυριακή το δειλινό μεγάλα τόπια βγάλαν,
Καρσί στον Πύργο τόβαλαν, τον πύργο να χαλάσουν.
Βλέπουν τον πύργο κ’ έτρεμε κ’ ήθελε να πέση,
Κ’ οι κλέφταις έπλακωσανε καΐ τα νησιά γιομίσαν.
Κ' οι Μπαρδουνιώταις πάν κοντά που ξέρουν τα γιατάκια,
Στη Μάρο δεν επήγανε. στην Πάρο και στη Λάρσα.
Που ήτον ο Παναγιώταρος κι ο Γιαννο-Ρουμελιώτης
Πουλάκι επήγε κ' έκατσε στην έρημη Καστάνια.
Δεν εκελάιδει κ’ έλεγε ανθρωπινή λαλίτσα.
Πολύ κακό πού πάθανε οι Κολοκοτρωναίοι,
Πού τους εσκλάβωσ' ή Τουρκιά, τα’ Αλήμπεη τ’ ασκέρι.
Την ταπεινή Αναγνώσταινα την πήραν οι Λαλιώταις,
Τη δόλια την Γεωργάκαινα την παν στην Καλαμάτα.
Κ’ η Κωσταντού ήταν πονηρή κ’ έντύθηκε τα’ ανδρίκια,
Πήρε το αλαφρό σπαθί και το βαρύ τουφέκι
Και με τους άνδρες έσμιξε και πάει τη μέσα Μάνη.
Κ’ Αλήμπεης πού τα’ άκουσε πολύ του κακοφάνη
Δεν είχα Τούρκους εδικούς, δεν είχα παλληκάρια.
Για να την πιάσουν ζωντανή….