Βυζαντινό Δισκοπότηρο της Πρωτοβυζαντινής Περιόδου 600 – 650 μ.Χ.

Προέρχεται από την Αντιόχεια την Μεγάλη ή του Ορόντη (Antakya) της Μέσης Ανατολής. Η Αντάκια (τουρκικά: Antakya) είναι έδρα της επαρχίας Χατάι στη νότια Τουρκία. Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του ποταμού Ορόντη (τουρκ.: Asi Nehri, Αζι-Νεχρί), στην θέση της αρχαίας Αντιόχειας, μιας από τις σημαντικότερες πόλεις της ελληνιστικής, ρωμαϊκής και βυζαντινής περιόδου. Με την κατάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στο τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η Αντάκια πέρασε στην κατοχή των Γάλλων, για να παραδοθεί το 1939 στην Τουρκία, από την Κοινωνία των Εθνών.

Η πόλη βρίσκεται περίπου 22 χλμ από τη Μεσόγειο Θάλασσα, σε εύφορη, καλά αρδευόμενη πεδιάδα. Σήμερα έχει πληθυσμό 217.000 κατοίκους (2012), από τους οποίους οι περισσότεροι έχουν μητρική γλώσσα την Τουρκική. Ωστόσο υπάρχει και αραβόφωνη μειονότητα. Θεωρείται πολυπολιτισμική πόλη, με δραστήριες θρησκευτικές μειονότητες Αλεβιτών και Χριστιανών Καθολικών και Ορθοδόξων, καθώς και Εβραίων, που συνυπάρχουν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα με τη σουνιτική πλειοψηφία. Πολλούς Τούρκους επισκέπτες ελκύει η ιδιαίτερη κουζίνα της πόλης, με πολλαπλές επιρροές από τη Μέση Ανατολή, την Κεντρική Ασία και τη Βόρεια Αφρική.

Αξιοθέατα:

Πολλά από τα παλιά κτήρια έχουν εξαφανιστεί, αποτέλεσμα της ταχύτατης ανάπτυξης που γνώρισε η πόλη τις τελευταίες δεκαετίες. Τα κύρια αξιοθέατά της είναι:
Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Χατάι, το οποίο διαθέτει μεγάλη συλλογή ρωμαϊκών και βυζαντινών ψηφιδωτών από την αρχαία Αντιόχεια. Άρχισε να λειτουργεί το 1948.
Ο ερειπωμένος κινηματογράφος Gündüz στο κέντρο της πόλης, άλλοτε έδρα του κοινοβουλίου της Δημοκρατίας της Χατάι.

Οι καταρράκτες στο προάστειο Χαρμπιγιέ (αρχαία Δάφνη).
Το οθωμανικής εποχής τέμενος Habib-i Neccar, το αρχαιότερο τζαμί στην Αντάκια. Βρίσκεται στο κέντρο της πόλης και, κατά τη μουσουλμανική παράδοση, περιέχει στο δεύτερο υπόγειό του τον τάφο του σημαντικότερου αγίου του Ισλάμ, του Χαμπίμπ-ι Νεκάρ (Χαμπίμπ ο μαραγκός). Η πρωιμότερη περιγραφή του τάφου προέρχεται από τον 10ο αι.

Η εκκλησία του Αγίου Πέτρου:

Ο ναός αυτός βρίσκεται στην περιοχή της αρχαίας πόλης της Αντιόχειας, στη δυτική όχθη του ποταμού Ορόντη, στους δυτικούς πρόποδες του όρους Χατζ (Hac) ή Σταυρίν (αρχ. Σίλπιον). Μεταξύ του 2ου και 4ου αι. μ.Χ., η Αντιόχεια είχε μεγαλώσει τόσο που η εκκλησία αυτή κατέληξε να βρίσκεται στο κέντρο της πόλης. Χτίστηκε στη σπηλιά όπου δίδαξε ο Απόστολος Πέτρος και είναι μονόχωρη με πλάτος 9,5 μ., μήκος 13μ και ύψος 7μ. Δεν είναι γνωστό πότε ανεγέρθηκε αλλά διάφορες ενδείξεις συγκλίνουν προς την άποψη ότι συνέβη κατά την εποχή της εμφάνισης των πρώτων Χριστιανών στην πόλη. Στην αρχική της μορφή ήταν ένας θολωτός χώρος σκαλισμένος σε πελώριο βράχο, με πρωιμότερη πιθανή χρονολόγηση το 38-39 μ.Χ, γεγονός που, αν αληθεύει την καθιστά πιθανώς τον πρώτο καθεδρικό χριστιανικό ναό στην ιστορία.

Αργότερα προστέθηκαν πέτρινοι τοίχοι και δύο κίονες, μεγαλώνοντας το οικοδόμημα και χωρίζοντάς το σε τρία κλίτη. Η δυτική πρόσοψη χτίστηκε από Καπουτσίνους μοναχούς, τον 19ο αι. αλλά υπάρχουν ίχνη τα οποία δείχνου πως προϋπήρχε εκεί προστώο. Η πρόσοψη αυτή είναι κατασκευασμένη σε τοπικό αρχιτεκτονικό στυλ, με τριπλή διάταξη, από πελεκημένη πέτρα, με 3 εισόδους από τις οποίες η κεντρική είναι μεγαλύτερη. Το προαύλιο, από πελεκητή πέτρα, η Αγία Τράπεζα και το ανάγλυφο με τον Απόστολο Πέτρο είναι πρόσφατης εποχής. Το 1963, ο Πάπας την ανακήρυξε τόπο προσκυνήματος. Το 2005, το τουρκικό κράτος ανακήρυξε την εκκλησία προστατευόμενη πολιτισμική κληρονομιά.

Στις 15/04/2011 μπήκε στη λίστα των υποψήφιων μνημείων παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της ΟΥΝΕΣΚΟ.

Πηγή: Eastern Roman heritage “Byzantine heritage” Βυζαντινή κληρονομιά